دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان دانشکده حقوق پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته حقوق گرایش حقوق تجارت بین­الملل عنوان مسئولیت مدنی متصدی در قراردادهای حمل و نقل دریایی بین‌الملل تطبیقی استاد راهنما دکتر علیرضا حسنی دی ۱۳۹۳ چکیده حمل و نقل دریایی کالا در حقوق بین‌المللی را مقررات سه کنوانسیون عمده مختلف تنظیم می‌کند: کنوانسیون لاهه- ویزبی ۱۹۲۴، کنوانسیون هامبورگ ۱۹۸۷و کنوانسیون اخیر التصویب روتردام ۲۰۰۸٫ لذا کشورهای مختلف بسته به اینکه به کدامیک از این کنوانسیون‌ها ملحق شده باشند یا مقررات آن را وارد حقوق داخلی خود نموده باشند، حمل و نقل بین‌المللی کالا از طریق دریا را بر ساختارهای متفاوتی بنا نهاده‌اند.پایان نامه با یک رویکرد تطبیقی تلاش نموده است تا مبنا، شرایط و حدود مسئولیت متصدی در قراردادهای حمل و نقل بین‌المللی دریایی کالا را با توجه…

۲-۶-۲-۱- بارنامه دریایی مستقیم بارنامه دریایی مستقیم، بارنامه‌ای است که ناظر به حمل کالا از بندری به بندر دیگر بدون تغییر کشتی حامل کالا می‌باشد و بارنامه‌ای که ارسال مستقیم محموله به گیرنده کالا را نشان می‌دهد. این نوع بارنامه غیرقابل معامله است و در روی آن عبارت غیر قابل انتقال[۱] ثبت شده است. ظهرنویسی اینگونه بارنامه‌های دریایی حق اضافی برای شخصی که بارنامه به او منتقل می‌شود ایجاد نمی‌کند. در مواقعی که کالا براساس بارنامه دریایی مستقیم حمل می‌شود گیرنده آن می‌تواند بدون ارائه بارنامه امضاء شده به متصدی حمل، کالای خود را تحویل گیرد. لازم به ذکر است که شرکتهای کشتیرانی گاهی اوقات چنانچه شرایط ایجاب کند به منظور جلوگیری از تحویل کالا به شخص غیرمجاز می‌توانند بجای دریافت بارنامه دریایی امضاء شده، به گرفتن یک ضمانتنامه معتبر اکتفا کنند….

بند سوم: قراردادهای حمل و نقل هوایی سیستم حمل و نقل هوایی با بهره گرفتن از مزایایی چون سرعت ایمنی و حفاظت کامل کالاها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و با توجه به مزایای نسبی آن غیر قابل جایگزینی است. و انسان بطور کلی تمایل دارد تا در هر کاری از بهترین وسایل استفاده نماید. در زمینه حمل و نقل نیز معمولاً اشخاص ترجیح می‌دهند تا از امن‌ترین و سریع‌ترین وسایل حمل و نقل بهره ببرند. یکی از این موارد حمل و نقل هوایی و استفاده از هواپیما است، سالانه میلیاردها نفر از این وسیله برای حمل و نقل استفاده می‌کنند و در کشور ما ایران نیز با وجود فراوانی مشکلات، استفاده شایان توجهی از این وسیله می‌شود[۱] و بحث تاریخچه‌ی حمل و نقل هوایی و رسیدن این مقوله به کشور ما می‌تواند…

ب

ند سوم: قراردادهای حمل و نقل هوایی سیستم حمل و نقل هوایی با بهره گرفتن از مزایایی چون سرعت ایمنی و حفاظت کامل کالاها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و با توجه به مزایای نسبی آن غیر قابل جایگزینی است. و انسان بطور کلی تمایل دارد تا در هر کاری از بهترین وسایل استفاده نماید. در زمینه حمل و نقل نیز معمولاً اشخاص ترجیح می‌دهند تا از امن‌ترین و سریع‌ترین وسایل حمل و نقل بهره ببرند. یکی از این موارد حمل و نقل هوایی و استفاده از هواپیما است، سالانه میلیاردها نفر از این وسیله برای حمل و نقل استفاده می‌کنند و در کشور ما ایران نیز با وجود فراوانی مشکلات، استفاده شایان توجهی از این وسیله می‌شود[۱] و بحث تاریخچه‌ی حمل و نقل هوایی و رسیدن این مقوله به کشور ما می‌تواند…

در اغلب جملاتی که معرف حق ممتازه می باشند عبارت «متصدی حمل نسبت به کالا حق ممتازه دارد» درج گردیده است کلمه «کالا» در این عبارت دارای شبهه مصداقیه است بدین معنی که آیا منظور از آن همه کالاهای موضوع بارنامه دریایی است یا صرفاً کالایی است که کرایه حمل آن پرداخت نشده و یا مخارجی در ارتباط با آن هزینه شده است؟ ظاهر عبارت حکایت از آن دارد که منظور همان کالایی است که کرایه آن پرداخت نشده است یا مخارجی در اتباط با آن انجام شده است اگر چه فقط بخشی از این کرایه یا مخارج پرداخت نشده باشد و شامل همه کالاهای موضوع بارنامه دریایی نمی گردد(معلم نیا،۱۳۷۸،ص۱۷۱). با این همه در عمل شرکت های کشتیرانی با تفسیر موسع از عبارت «حق حبس» آن را نسبت به تمامی کالاهای موضوع…

۲-۷- شرط پذیر بارنامه دریایی بارنامه دریایی حاوی قرارداد حمل می باشد و از طرفی درحمل و نقل دریایی بنا به اهمیت و ویژگی آن شروطی توسط طرفین به قرارداد حمل ضمیمه می گردد که متصدیان حمل حسب موقیعت برتر خود نسبت به فرستنده کالا و حسب عادات معمول، شروط فراوانی را به صورت مستقیم و غیر مستقیم جهت تحدید یا معافیت از مسئولیت خود در بارنامه دریایی درج می نمایند. شرایط مندرج در اولین بارنامه ها که در آن دوران استفاده می شد حالت کلی داشت. شرایطی مانند «قوه قاهره»[۱] فقط خطرات دریایی را مستثناء می نمود و درج عبارت «عیب ذاتی» در بارنامه دریایی باعث می گردید در صورت بروز حادثه برای کالا، مالک کشتی از آن استفاده نماید اما در قرن ۱۸ آراء قضایی امکان استفاده وسیع مالکان را از…

در اغلب جملاتی که معرف حق ممتازه می باشند عبارت «متصدی حمل نسبت به کالا حق ممتازه دارد» درج گردیده است کلمه «کالا» در این عبارت دارای شبهه مصداقیه است بدین معنی که آیا منظور از آن همه کالاهای موضوع بارنامه دریایی است یا صرفاً کالایی است که کرایه حمل آن پرداخت نشده و یا مخارجی در ارتباط با آن هزینه شده است؟ ظاهر عبارت حکایت از آن دارد که منظور همان کالایی است که کرایه آن پرداخت نشده است یا مخارجی در اتباط با آن انجام شده است اگر چه فقط بخشی از این کرایه یا مخارج پرداخت نشده باشد و شامل همه کالاهای موضوع بارنامه دریایی نمی گردد(معلم نیا،۱۳۷۸،ص۱۷۱). با این همه در عمل شرکت های کشتیرانی با تفسیر موسع از عبارت «حق حبس» آن را نسبت به تمامی کالاهای موضوع…

۲-۷- شرط پذیر بارنامه دریایی بارنامه دریایی حاوی قرارداد حمل می باشد و از طرفی درحمل و نقل دریایی بنا به اهمیت و ویژگی آن شروطی توسط طرفین به قرارداد حمل ضمیمه می گردد که متصدیان حمل حسب موقیعت برتر خود نسبت به فرستنده کالا و حسب عادات معمول، شروط فراوانی را به صورت مستقیم و غیر مستقیم جهت تحدید یا معافیت از مسئولیت خود در بارنامه دریایی درج می نمایند. شرایط مندرج در اولین بارنامه ها که در آن دوران استفاده می شد حالت کلی داشت. شرایطی مانند «قوه قاهره»[۱] فقط خطرات دریایی را مستثناء می نمود و درج عبارت «عیب ذاتی» در بارنامه دریایی باعث می گردید در صورت بروز حادثه برای کالا، مالک کشتی از آن استفاده نماید اما در قرن ۱۸ آراء قضایی امکان استفاده وسیع مالکان را از…

صدور بارنامه دریایی با توجه به قرارداد حمل مندرج در آن از دیدگاه حقوق خصوصی یک عمل حقوقی محسوب می گردد و دارای آثار متعددی همچون اثر اثباتی و اثر بر اشخاص ثالث می باشد اثر بارنامه در تعیین خسارت و بر اثبات ضرر بسیار مهم بوده که در این فصل با تکیه بر اصول و قواعد حقوقی در ایران و اسناد بین المللی سعی شده آثار بارنامه دریایی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرارگیرد. ۳-۱- اثر اثباتی بارنامه دریایی بارنامه دریایی سندی است که متصدی حمل آن را تحریر، تنظیم و صادر می کند. همچنین گفته شده که ارزش این سند منحصر به روابط میان متصدی حمل ونقل دریایی و فرستنده کالا نیست بلکه اشخاص ثالث را نیز در بر می گیرد. این در حالی است که اشخاص ثالث…

صدور بارنامه دریایی با توجه به قرارداد حمل مندرج در آن از دیدگاه حقوق خصوصی یک عمل حقوقی محسوب می گردد و دارای آثار متعددی همچون اثر اثباتی و اثر بر اشخاص ثالث می باشد اثر بارنامه در تعیین خسارت و بر اثبات ضرر بسیار مهم بوده که در این فصل با تکیه بر اصول و قواعد حقوقی در ایران و اسناد بین المللی سعی شده آثار بارنامه دریایی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرارگیرد. ۳-۱- اثر اثباتی بارنامه دریایی بارنامه دریایی سندی است که متصدی حمل آن را تحریر، تنظیم و صادر می کند. همچنین گفته شده که ارزش این سند منحصر به روابط میان متصدی حمل ونقل دریایی و فرستنده کالا نیست بلکه اشخاص ثالث را نیز در بر می گیرد. این در حالی است که اشخاص ثالث…

۳-۱-۳- اثر اثباتی بارنامه دریایی درΤ حقوق آمریکا حقوق آمریکا از یک سو از رویه قضائی «کامن لا» در خصوص اعتبار بارنامه دریایی استفاده می نماید و از سوی دیگر قانون پومرن که مانند قانون دریایی ایران براساس مقررات لاهه تصویب شده است ضوابط مقررات لاهه را در این خصوص پذیرفته است و حسب ماده ۲۲ این قانون، بارنامه دریایی که در قبال پرداخت بهای آن در اختیار دارنده با حسن و نیت قرار دارد علیه متصدی حمل دلیل قطعی محسوب و متصدی حمل در قبال وی به صورت مطلق مسئول خواهد بود(سیدین،۱۳۷۴،ص۴۵). ۳-۱-۴ – اثر اثباتی بارنامه دریایی در حقوق فرانسه در حقوق فرانسه مطابق رویه قضایی و برابر ماده ۱۳۴۱ قانون مدنی فرانسه خلاف مندرجات سند در ارتباط بین طرفین اسناد را نمی توان اثبات نمود ولی رویه قضایی آن…

بر اساس اصول مسئولیت مدنی، اثبات ضرر به عهده متضرر می باشد و اوست که در این میان، مدعی ایراد ضرر بوده و باید مدعای خود را اثبات نماید، ولی این قاعده تخلف ناپذیر نیست، چرا که ممکن است در مسئولیت قراردادی ، با توجه به نوع و مفاد قرارداد، بار اثبات ضرر از دوش متضرر برداشته شود و یا بگونه ای تسهیل گردد. همانگونه که ممکن است بر اساس توافق یا قانون، لزوم ورود ضرر نیز به عنوان یکی از ارکان مسئولیت برداشته شود. ملاحظه شد که مقررات «لاهه»، هیچ اشاره ای به خسارت ناشی از تأخیر نداشته است، لیکن مقررات «هامبورگ»، متصدی حمل را در قبال خسارت ناشی از تأخیر درتحویل کالا مسئول قلمداد کرده است. با این وجود در مورد اثبات خسارت ناشی از تأخیر هیچ اشاره ای ندارد. لذا…

بر اساس اصول مسئولیت مدنی، اثبات ضرر به عهده متضرر می باشد و اوست که در این میان، مدعی ایراد ضرر بوده و باید مدعای خود را اثبات نماید، ولی این قاعده تخلف ناپذیر نیست، چرا که ممکن است در مسئولیت قراردادی ، با توجه به نوع و مفاد قرارداد، بار اثبات ضرر از دوش متضرر برداشته شود و یا بگونه ای تسهیل گردد. همانگونه که ممکن است بر اساس توافق یا قانون، لزوم ورود ضرر نیز به عنوان یکی از ارکان مسئولیت برداشته شود. ملاحظه شد که مقررات «لاهه»، هیچ اشاره ای به خسارت ناشی از تأخیر نداشته است، لیکن مقررات «هامبورگ»، متصدی حمل را در قبال خسارت ناشی از تأخیر درتحویل کالا مسئول قلمداد کرده است. با این وجود در مورد اثبات خسارت ناشی از تأخیر هیچ اشاره ای ندارد. لذا…

۲-۵-۱- انتقال بارنامه دریایی به نام شخص معین در این حالت در بارنامه دریایی اسم شخص خاص که می تواند فروشنده، فرستنده یا ثالثی باشد درج شده و این شخص با ارائه نسخه اصلی بارنامه قادر به تحویل گرفتن کالا خواهد بود. این بارنامه در عمل به ندرت صادر می گردد چرا که با توجه به گستردگی تجارت، تحویل و ترخیص کالا بوسیله یک نفر موجب بروز مشکلات عدیده در نقل و انتقال مالکیت قانونی کالا خواهد گردید(معلم نیا،۱۳۷۸،ص۴۷).نظر به اینکه بارنامه به نام فرستنده کالا صادر می شود ویا به نام شخصی که به عنوان گیرنده کالا در بندر مقصد بسر می برد لذا این بارنامه به نام بوده ودارنده قانونی آن کسی است که نامش در آن ذکر شده است وقابل انتقال نمی باشد. ۲-۵-۲-انتقال بارنامه دریایی به حواله کرد…