تاریخ ادبیات، حکمت و فلسفه، فرهنگ فارسی

اکنون بامراجعه به فرهنگنامه عربی کاربرد این لغت را بیشترمورد بررسی قرار می دهیم.الأَدَبُ‏: الذی‏ یَتَأَدَّبُ‏ به‏ الأَدیبُ‏ من الناس؛ سُمِّیَ‏ أَدَباً لأَنه‏ یَأْدِبُ‏ الناسَ إلى المَحامِد، و یَنْهاهم عن المقَابِح.(ادب عبارت است آ نچه از طریق آن مردم تربیت می شوند وبه این دلیل ادب نامیده شده که بوسیله آن مردم به سوی اعمال پسندیده دعوت وتشویق ونهی می شوند از زشتیها ) اَصل‏ الأَدْبِ‏ الدُّعاءُ، (اصل ادب دعوت کردن است ) ابن بُزُرْج: لقد أَدُبْتُ‏ آدُبُ‏ أَدَباً حسناً، و أَنت‏ أَدِیبٌ‏(دعوت کردم دعوتی بسیار نیکووشما دعوت شده اید) و الأَدَبُ‏: الظَّرْفُ و حُسْنُ التَّناوُلِ.(وگاهی ادب به عنوان ظرف استعمال شده وشیوه خوب خوردن یعنی با حالت خاص وپسندیده) استعمله الزجاج فی اللّه، عز و جل، فقال: و هذا ما أَدَّبَ‏ اللّهُ تعالى به نَبِیَّه، صلى اللّه علیه و سلم.(زجاج کلمه ادب…

تعهدات قانونی، سن ازدواج، حکم طلاق

نظر به این که ازدواج یک اقدام قانونی است، لذا تنها توسط کسانی می‌تواند انجام شود که دارای شرایط قانونی باشند، بنبراین اکر یکی از طرفین ازدواج صغیر باشد و بخواهد به صورت مستقل عمل کند، اعتبار ندارد. در قانون یهود، یک فرد مذکر تا سیزده سالگی، صغیر است و از سن سیزده سالگی و یک روز او کبیر خواهد شد، و فقط در آن زمان می‌تواند وارد قرارداد یک ازدواج معتبر قرار گیرد. یک فرد منث تا سن دوازده سالگی صغیر است، و از دوازده سال و یک روز تا دوازده و نیم سالگی او را نئاراnaara)) [69]می خوانند.اگر چه به عنوان یک نئارا او کبیر تلقی خواهد شد، اما ازدواج وی زمانی که بخواهد به طور مستقل عمل کند، زمانی ممعتبر است که گدر وی مرده باشد.اما اگر زنده باشد یک…

دوران کودکی، فرهنگ فارسی، قرآن کریم

الحسین بن محمد عن معلی بن محمد بن الحسن بن علی عن حماد بن عثمان عن عمر ابن یزید عن ابی عبد الله (ع):قال رسول الله (ص): جعل قره عینی فی الصلاه و لذتی فی الدنیا النساء و ریحانتی الحسن والحسین[۳۱].نور چشم من در نماز قرار دارد و لذت من در دنیا زنان و ریحانه ی من حسن وحسین است.قال رسول الله (ص): من ترک التزویج مخافه العیله فقد اساء ظنه بالله عزوجل یقول: ان یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله[۳۲].گفتار دوم: واژگان مرتبطبند اول: بلوغبلوغ در لغت به معنای رسیدن به امری است، و در اصطلاح بلوغ زمانی است که قوای جسمی صغیر نمو نموده و آماده برای توالد وتناسل گرددوآن امری طبیعی است[۳۳].بلوغ در فرهنگ فارسی یعنی رسیدن، رسیدن به سن رشد، مرد شدن، زن شدن پس بلوغ در لغت به…

دوران کودکی، فرهنگ فارسی، قرآن کریم

الحسین بن محمد عن معلی بن محمد بن الحسن بن علی عن حماد بن عثمان عن عمر ابن یزید عن ابی عبد الله (ع):قال رسول الله (ص): جعل قره عینی فی الصلاه و لذتی فی الدنیا النساء و ریحانتی الحسن والحسین[۳۱].نور چشم من در نماز قرار دارد و لذت من در دنیا زنان و ریحانه ی من حسن وحسین است.قال رسول الله (ص): من ترک التزویج مخافه العیله فقد اساء ظنه بالله عزوجل یقول: ان یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله[۳۲].گفتار دوم: واژگان مرتبطبند اول: بلوغبلوغ در لغت به معنای رسیدن به امری است، و در اصطلاح بلوغ زمانی است که قوای جسمی صغیر نمو نموده و آماده برای توالد وتناسل گرددوآن امری طبیعی است[۳۳].بلوغ در فرهنگ فارسی یعنی رسیدن، رسیدن به سن رشد، مرد شدن، زن شدن پس بلوغ در لغت به…

ترمینولوژی حقوق، فرهنگ فارسی، اثبات دعوی

تحمل شهادت: معنی التزام است که شاهد ملتزم می‌شود آنچه را دیده و شنیده بیان نماید.اداء شهادت: اعلام شاهد حاکم را با شهادت دادنش به سبب آنچه که حاصل شده برای او علم به آنچه که مشاهده کرده آنرا.( ابوالوشِ ،محمد اسماعیل ، الشهادات دلیل من ادله الاثبات فی الفقه الاسلامی ص۵۳- ۶۳- ۸۳٫) مستند شهادت: ضابطه و قاعده در شهادت وجود علم است که از طریق دیدن و شنیدن یا هردوی آن‌ها به دست می‌آید به استثنای مواردی که شهادت به استفاضه کافی است: بعضی از امور بوسیله شنیدن و شیاع بین مردم که در فقه به آن استفاضه گویند ثابت می‌شود.( ادله اثبات دعاوی کیفری، گروه پژوهش حقوق دانشگاه رضوی ص ۱۵۸٫)مستند علم در شهادت: در شهادت علم باید مستند به حسّ باشد ولی عده‌ای استناد به حس را در علم شرط…

مسئوولیت کیفری، حکم در اصطلاح، مجازات اسلامی

۴-۲-۲- ادله و مستندات عدم تأثیر جهل بر مسئوولیت کیفریبعد از آشنایی اجمالی با ادله و مستندات و مبانی فقهی معذوریت جاهل که بیشتر از دیدگاه علم اصول مورد بررسی و مداقه قرار گرفت و در آن جاهل را در چه در حکم و چه در موضوع و نیز اعم از احکام تکلیفی و وضعی معذور شناختیم، جهل و موارد مشابه آن مانند نسیان و خطا عذر محسوب می شوند.در مقابل آنها، از منابع فقهی و به ویژه مبانی آن یعنی اصول فقه به ادله ای بر می خوریم که درآنها جاهل را معذور نشناخته، بلکه امر به تعلم احکام نموده و احکام الهی را میان عالم و جاهل مشترک می داند و لذا امارات و دلایل احکام را راه رسیدن به واقع می داند و برخلاف مسلک عامه که قایل به تصویب…

مسئوولیت کیفری، اشتباه موضوعی، اشتباه حکمی

۳-۱- جهل مرکبدرباره آن گفته اند : ” ان یجهل شیئا و هو غیر ملتفت الی انه جاهل به بل یعتقدانه من اهل العلم به فلا یعلم انه لا یعلم ” . این واژه معادل کلمه اشتباه در اصطلاح حقوقدانان فارسی زبان و یا مترادف با کلمه “غلط” در اصطلاح حقوقدانان عرب زبان است. چنین جاهلی اعتقاد خلاف واقع دارد و دارای دو نوع جهل است که اولا واقع را نمی داند و ثانیا به ناآگاهی خود هم ناآگاه است، به خلاف جهل بسیط که به ناآگاهی خود اگاه است! در زمینه منشا چنین جهلی در انسان می توان به دو مبنای اساسی اشاره نمود : 3-1-1- اشتباه ناشی از تدلیس غیر (عامل بیرونی)عوامل بیرونی که موجب به اشتباه افتادن شخص شده و او اعتقادی خلاف واقع پیدا می کند، فراوان است، ولی همه…

زبان فارسی، قانون مدنی، معانی لغوی

 در لغت نامه دهخدا آمده است :“جهل به معنای نادان بودن، نادان شدن، ضد علم است و به دو قسمت بسیط و مرکب تقسیم می شود، جهل بسیط یعنی عدم آگاهی از حقیقت شیء و جهل مرکب یعنی اعتقاد غلط به حقیقت شیء داشتن”. یکی از حقوقدانان معاصر عرب در توضیح کلمه ی جهل و تفاوت آن با اشتباه می نویسد :” گاهی اتفاق می افتد که حقیقت چیزی برای ما نامعلوم است، در این صورت ناآگاهی در برخی موارد ناشی از تصور غیر صحیحی است که ما از آن شیء داریم و در موارد دیگر اینکه اصلا از آن چیز تصوری در ذهن به وجود نیامده است.صورت اول نمایانگر”اشتباه” است و صورت دوم “جهل” جهل مساوی با فقدان است، به نحوی که به مرحله ی تصور اشتباه آلود نمی رسد، اما اشتباه تصوری…

جبران خسارت، فارسی زبان، قاعده غرور

3- انواع جهل در اعمال حقوق عرفیآوردیم که اشتباه دراصطلاح حقوق مدنی عبارت از تصورخلاف واقع از اشیا، مثل اینکه در عقود، عاقد از موضوع عقد، ماهیت عقد یا طرف عقد و یا نوع آن، تصور غلط و نادرستی داشته باشد و همین تصورغلط مبنای تراضی قرارگیرد. در این تعریف، اشتباه، معادل با جهل مرکب است که در آن انسان اعتقادی خلاف واقع دارد، ولی در حیطه ی مباحث فقهی جهل اعم ازبسیط مرکب است و در اعمال حقوقی هر دو نوع جهل دارای اثر ، جایگاه و بالاخره منشا خاصی است و نظر به اینکه در نظریه ی اشتباه در فقه برخی از قواعد آن در قلمرو جهل بسیط آمده است، مانند جهل به اعتبار تحقق آن در ذهن ونیز جهل به موضوع و جهل به حکم ، از این رو لازم…

زبان فارسی، قانون مدنی، معانی لغوی

معنای اول اشاره به جهل بسیط دارد، معنای دوم ناظر به جهل مرکب است و معنای سوم ظاهرا اعم از آن دوست. در لغت نامه دهخدا آمده است :“جهل به معنای نادان بودن، نادان شدن، ضد علم است و به دو قسمت بسیط و مرکب تقسیم می شود، جهل بسیط یعنی عدم آگاهی از حقیقت شیء و جهل مرکب یعنی اعتقاد غلط به حقیقت شیء داشتن”. یکی از حقوقدانان معاصر عرب در توضیح کلمه ی جهل و تفاوت آن با اشتباه می نویسد :” گاهی اتفاق می افتد که حقیقت چیزی برای ما نامعلوم است، در این صورت ناآگاهی در برخی موارد ناشی از تصور غیر صحیحی است که ما از آن شیء داریم و در موارد دیگر اینکه اصلا از آن چیز تصوری در ذهن به وجود نیامده است.صورت اول نمایانگر”اشتباه” است و صورت…

بی مبالاتی، زبان فارسی، تحصیل علم

آوردیم که معنای این واژه همان کلمه ی “اشتباه” در زبان فارسی است و در تعریف اصطلاحی آن گفته اند :“حاله تقوم بالنفس تحمل علی توهم غیر الواقع” یا ” تو هم یتصور فیه العاقد غیر الواقع واقعا فی حمله ذالک علی ابرام عقد لولا هذا التوهم لما اقدم علیه ” و یا ” قصور الغرض المباشر من التعهد عن اجابه الحافز، الی الباعث الدافع للتعاقد” و عده ی دیگر با تأمل در همه ی این تعاریف گفته اند که بهتر است اصطلاح “غلط” را به این صورت تعریف کنیم :” العلم علی غیر وجه الصواب کما یعرف الغلط فی الواقعه هو : العلم بها علی نحو یخالف الحقیقه” در تمام این تعاریف، عنصر اساسی “توهم” بوده و مفاد آن همان جهل مرکب است. البته عنصر “توهم امر غیر واقعی به صورت واقعی”…

مصادره اموال، فرهنگ فارسی، ماهیت حقوقی

ماده ۴۹ قانون حمایت حقوق مولفان ومصنفان وهنرمندان مصوب ۱۱دی ماه ۱۳۴۸:مراجع قضائی ضمن رسیدگی به شکایت شاکی خصوصی می توانند نسبت به جلوگیری از نشر وپخش و عرضه آثار مورد شکایت وضبط دستور لازم به ضابطین دادگستری بدهند. مبحث دوم:تعریف و معنای مصادره اموالگفتار اول:مصادره در لغتمصادره مصدرعربی باب مفاعله ازریشه صدربه معنی انصراف وبرگشت دادن,در فرهنگ فارسی عمید,مصادره به معنای مال کسی را به زور ضبط کردن,جریمه وتاوان گرفتن و بازگیری آمده است.[۱۲]مصادره در لغت به معنی مطالبه مال است ودر اصطلاح زبان فارسی مطالبه وگرفتن مال به وسیله دولت از غیر طرق قانونی وبا طرق متعارف را گویند.واژه مصادره اموال در زبان فارسی درمعانی زیر به کار رفته:۱-تاوان,تاوان گیری,مطالبه مال به زور یابه سبب ارتکاب گناه,اخذ جریمه.۲-ضبط کردن دارائی کسی که مرتکب جرمی که مرتکب شده یا دزدی که سبب به…

دادرسی مدنی، فرهنگ فارسی

[۸] – همان منبع، ص ۳۱۶[۹] – کریمی، عباس، آئین دادرسی مدنی، چاپ اول، انتشارات مجد، ۱۳۸۶، ص ۲۹[۱۰] – مهاجری، علی، مبسوط در آئین دادرسی مدنی، جلد اول، چاپ اول، انتشارات فکرسازان، ۱۳۸۶، ص ۳۶۲[۱۱] – مجموعه مشاوره قضایی، آئین دادرسی مدنی و اجرای احکام مدنی، چاپ اول، انتشارات جنگل، ۱۳۸۹، ص ۱۸۳[۱۲] – معین، محمد، فرهنگ فارسی، جلد ۴، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۰، ص ۴۷۷۷[۱۳] – عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، چاپ اول، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۳، ص ۵۶۹[۱۴] – جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد ۳، انتشارات گنج دانش، ۱۳۷۸، ص ۱۷۱۵[۱۵] – عمید، حسن، همان منبع، ص ۵۶۹[۱۶]- صدرزاده افشار، سید محسن، آئین دادرسی مدنی و بازرگانی، دادگاه عمومی و انقلاب، چاپ پنجم، مؤسسه انتشارات جهاد دانشگاهی، ۱۳۷۹، ص ۲۲۳[۱۷] – جعفری لنگرودی، محمد جعفر، منبع پیشین، ص ۱۷۴۸[۱۸]…

حکمیت، خصوصی سازی

 فصل یکم: کلیّاتطرح موضوعخصوصی سازی فرآیندی نوظهور بوده و محافل حقوقی مجال چندانی برای شرح و بسط مباحث آن نداشته اند. بر این اساس ماهیت و واقعیت های موجود در نهاد داوری موضوع قانون برنامه سوم توسعه نیز در هاله­ای از ابهام بوده و مفاهیم، حدود و ثغور صوری این نهاد به روشنی معلوم نمی باشد. از این روی ابتدا باید دانست اصولاً مفهوم خصوصی سازی و داوری چیست؟ یا اینکه داوری چه انواعی داشته و نهادهای مورد بحث دارای چه انواعی هستند. همچنین در بررسی مفاهیم دو نهاد مورد بحث با مفاهیم مشابهی بر خواهیم خورد که تفکیک آن­ها از بحث حاضر می تواند در شناخت هر چه بیشتر نهاد های مزبور راهگشا باشد. در نهایت به عنوان طرح کلی بحث بررسی ماهیت نهادها و معایب و مزایای آنها می تواند در…

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...